5 kroków do zdrowia

Array ( [0] => Array ( [ID] => [parent_ID] => 0 [title] => Wyrzuć tabletki - sięgnij po warzywa i owoce [slug] => wyrzuc-tabletki [excerpt] => Zamiast sięgać po gotowe preparaty witaminowe lepiej zmień swoją dietę. Dbanie ze smakiem o zdrowie nie jest trudne! [content] =>

Zamiast sięgać po gotowe preparaty witaminowe lepiej zmień swoją dietę. Dbanie ze smakiem o zdrowie nie jest trudne!

Spożywanie odpowiedniej ilości warzyw i owoców to prosta droga do dostarczenia organizmowi wszystkiego, czego potrzebuje.

Dietetycy zalecają, aby w różnej postaci zjadać ich 3/4-1 kg dziennie. Warto pamiętać, że witaminy w postaci naturalnej są wchłaniane łatwiej niż ich syntetyczne odpowiedniki i nie da się ich przedawkować, nie wchodzą też w interakcję z innymi lekami.

Oto twoje naturalne tabletki:

Źródłem witaminy A są produkty pochodzenia zwierzęcego, za to prowitaminę A, zwaną też beta karotenem znajdziesz w produktach roślinnych i w warzywach takich jak: marchew, dynia, szpinak, boćwina, sałata, zielony groszek, szczypior, koper, pietruszka, jarmuż, sałata, fasolka szparagowa i pomidory. Prowitamina A wpływa na reprodukcję i odnowę komórek naskórka, uelastycznia i wygładza skórę, hamuje powstawanie zmarszczek.

Witamina B1, inaczej tiamina przyspiesza gojenie się ran i wykazuje działanie uśmierzające ból. Jej doskonałym źródłem są rośliny strączkowe - fasola i groch.

Witamina B2 (ryboflawina) wpływa na syntezę kwasów tłuszczowych z białek i węglowodanów, warunkuje prawidłowe funkcjonowanie wzroku. Jej duże ilości zawiera marchew.

Witamina B3 (PP) pomaga regulować poziom cholesterolu we krwi, rozszerza naczynia krwionośne, oddziałuje korzystnie na układ nerwowy, poprawia ukrwienie skóry i stan włosów. Źródłem witaminy B3 są pomidory, biała kapusta, cebula i marchew.

Witamina B5 (kwas pantotenowy) podnosi wydolność organizmu. Szukaj jej warzywach takich jak groch, ziemniaki, brokuły.

Witamina B6 umożliwia magazynowanie energii, uczestniczy w tworzeniu enzymów, hormonów, hemoglobiny, ma wpływ na ciśnienie krwi, skurcze mięśni, pracę serca, funkcjonowanie sytemu nerwowego. Jej źródłem są groszek zielony, kapusta, kalafior, marchew, szpinak, ziemniaki i fasola.

Witamina B7 (biotyna) pomaga w zachowaniu zdrowego wyglądu skóry, włosów i paznokci. Jej bogactwo znajdziesz w szpinaku, marchwi i pomidorach.

Witamina K jest niezbędna do budowy białek odpowiadających za krzepnięcie krwi, zapobiega także złamaniom będącym następstwem osteoporozy. Występuje przede wszystkim w zielonych warzywach liściastych, takich jak szpinak, brokuły, brukselka, sałata, boćwina.

Witamina E chroni komórki przed utleniaczami, bierze udział w dostarczaniu składników odżywczych do komórek, wzmacnia naczynia krwionośne, chroni czerwone krwinki przed przedwczesnym rozpadem. Jej źródła to: marchew, brokuł czy brukselka.

Z tych i innych warzyw i owoców bez trudu stworzysz danie, które dostarczy nie tylko energii, ale również cennych składników odżywczych.

Iza Czajka

fizjolog żywienia, ekspert w dziedzinie dietetyki i fitnessu, autorka książek "Fitness w wielkim mieście" i "Dieta w wielkim mieście".

[type] => 1 [news_url] => [news_image] => 142 [news_gallery] => 0 [news_input_time] => 1378677600 [news_publication_time] => 1384239600 [news_priority] => 1 [news_priority_end_time] => 1367766000 [highlight] => 0 [status] => 1 [news_ID] => [name] => [value] => [main_ID] => 43 [] => [z] => Array ( [ID] => 106 [news_id] => 47 [fit_id] => 43 [fit_table] => news [order_position] => 1 ) ) [1] => Array ( [ID] => [parent_ID] => 0 [title] => Każdy może być mistrzem kuchni [slug] => kazdy-moze-byc-mistrzem-kuchni [excerpt] => Wyczarowywanie smaku, próbowanie pysznych potraw i cudowny aromat unoszący się w powietrzu - tym właśnie jest gotowanie. I jest to naprawdę proste! [content] =>

Wyczarowywanie smaku, próbowanie pysznych potraw i cudowny aromat unoszący się w powietrzu - tym właśnie jest gotowanie. I jest to naprawdę proste!

Wystarczy poznać podstawy i kilka sztuczek kulinarnych.

Jeżeli jednak do tej pory uważałeś się za marnego kucharza, to odpowiedz sobie na jedno tylko pytanie - od czego zaczęła się Twoja kulinarna przygoda? Jeżeli od sufletu lub pieczenia biszkopta, które okazały się totalną katastrofą, to nic dziwnego, że się zniechęciłeś. To dość trudne wypieki, które mogą się nie udać nawet doświadczonym kucharzom. Jeżeli było to coś prostszego, np. makaron z sosem pomidorowym Twojego autorstwa, który niestety wykrzywił twarze wszystkim domownikom, to chętnie Ci pomożemy.

Znajdź autorytet

Może to być mama lub babcia, które jak żadne inne osoby na świecie przygotowują Twoje ulubione potrawy. A może przyjaciel zachwyca Cię swoimi umiejętnościami kulinarnymi? Poproś tę osobę o kilka lekcji.

Wybierzcie wspólnie proste i smaczne danie. Na pierwszej lekcji uważnie obserwuj, jak Twój autorytet je przygotowuje - jak kroi mięso, doprawia warzywa itd. Koniecznie zadawaj pytania, np. o przyprawy. To one nadają daniu określony smak i aromat. Po dodaniu poszczególnych z nich spróbuj potrawy i sam sprawdź, jak zmienia się pod wpływam majeranku czy bazylii.

Podczas kolejnej lekcji sam spróbuj przygotować to samo danie. Twój kulinarny autorytet przeprowadzi Cię przez proces gotowania, przypomni poszczególne kroki i odpowie, na pytania, które pojawią się dopiero teraz. Ale wszystko rób sam i pamiętaj - gotowanie to dobra zabawa, a nie ćwiczenia na poligonie wojskowym. Jeżeli coś nie wyjdzie, powiedz "trudno" i spróbuj jeszcze raz.

Naucz się kilku przepisów na pamięć

Twoim autorytetem może być też np. kucharz lub ich cała grupa, dzieląca się przepisami w książkach czy serwisach internetowych. Jamie Oliver, jeden z najbardziej popularnych kucharzy dzisiejszych czasów również przekonuje, że każdy może nauczyć się gotować. Wymyślił nawet specjalną metodę, którą my także polecamy.

Wybierz cztery dania z naszej strony, które chętnie być zjadł i naucz się je przyrządzać. Niech będą to różne potrawy - zupa, danie rybne lub mięsne, przygotowane na parze i deser. Przygotuj je kilka razy, eksperymentuj przy tym z przyprawami. Jeżeli będziesz mieć jakieś wątpliwości lub któryś z przepisów Ci nie wyjdzie, napisz do nas. Razem przejdziemy przez poszczególne kroki i znajdziemy przyczynę niepowodzenia.

Jeżeli wolisz książki kucharskie, mamy dla Ciebie dobrą radę - nie kupuj ich przez internet. Pójdź do księgarni i przejrzyj kilka z nich. Omijaj te z przepisami na egzotyczne potrawy, znalezienie odpowiednich składników może okazać się niemożliwe. Wybierz tę, która Cię zaciekawi opisami kulinarnych sztuczek, a do tego jej poziom trudności nie będzie zbyt wysoki.

Dlaczego nauczenie się na pamięć kilku przepisów to jeden z najlepszych sposobów na zostanie mistrzem kuchni? Po pierwsze przekonasz się, że gotowanie rzeczywiście jest proste i nie trzeba mieć do niego tęgiego umysłu. Po drugie, różne składniki będziesz automatycznie kojarzyć z odpowiednim przyrządzaniem - smażeniem, gotowaniem, przyprawianiem. Gdy następnym razem przyjdzie Ci się zmierzyć z podobnym przepisem, będziesz już znać podstawowe zasady.

Tak więc każdy może gotować i powinieneś to robić także Ty!

Tylko wtedy masz pełną kontrolę nad tym, co jesz. Możesz odżywiać się zdrowo i smacznie. Przy dobrej organizacji nie tylko wydasz mniej pieniędzy, ale też zaoszczędzisz trochę czasu.

[type] => 1 [news_url] => [news_image] => 70 [news_gallery] => 0 [news_input_time] => 1377873990 [news_publication_time] => 1377990000 [news_priority] => 0 [news_priority_end_time] => 0 [highlight] => 0 [status] => 1 [news_ID] => [name] => [value] => [main_ID] => 31 [] => [z] => Array ( [ID] => 107 [news_id] => 47 [fit_id] => 31 [fit_table] => news [order_position] => 2 ) ) [2] => Array ( [ID] => [parent_ID] => 0 [title] => Smak na językach [slug] => smak-na-jezykach [excerpt] => Pomidorówka mamy jest najsmaczniejsza na świecie nie tylko dlatego, że zrobiono ją z sercem. Na wyśmienity smak skada się wiele czynników. Skąd się bierze smak? [content] =>

Pomidorówka mamy jest najsmaczniejsza na świecie nie tylko dlatego, że zrobiono ją z sercem. Na wyśmienity smak składa się wiele czynników.

O naszej opinii o daniu decyduje nie tylko smak.

Podczas samego procesu jedzenia pracują wszystkie zmysły. Główną rolę odgrywa tu węch. Przyjemny zapach sprawia, że nawet gdy nie widzimy potrawy, nabieramy na nią ochoty. Drugim ważnym czynnikiem jest wygląd. Mało kto skusi się na nieapetycznie wyglądające danie. Dotyczy to zarówno konsystencji, jak i kolorów. Dopiero na końcu pojawia się smak.

Dobry humor najlepszym wzmacniaczem smaku

Podobno w towarzystwie wszystko jest smaczniejsze. Naukowcy postanowili to zbadać i odkryli, że gdy jesteśmy w pozytywnym nastroju nasze receptory lepiej rejestrują smak tego, co mamy na widelcu. Na nasze odczucia wpływ ma również estetyka otoczenia a nawet dźwięki. Dlatego właśnie karp i pierogi z grzybami tak wyjątkowo smakują tylko w Wigilię. Inny przykład - danie z najlepszej nawet restauracji nie zasmakuje nam na pokładzie samolotu, gdzie warunki są mało sprzyjające.

Piąty smak - umami

Na języku dorosłego człowieka znajduje się około 10 000 receptorów nazywanych kubkami smakowymi. Od ich wrażliwości zależy, z jaką intensywnością odczuwamy, czy coś jest słodkie, słone, kwaśne czy gorzkie. W 2000 roku oficjalnie uznano istnienie piątego smaku - umami. Słowo to w języku japońskim oznacza wyśmienity, smakowity, pyszny, głęboki, a za jego odczuwanie odpowiada kwas glutaminowy obecny w białkach. Wielu jest jednak zdania, że nie każdy jest w stanie go poczuć. Od pewnego czasu mówi sie także o receptorach smaku czułych na kwasy tłuszczowe. Naukowcy z australijskiego Deakin University twierdzą, że osoby, które są w stanie go wyczuć nie mają problemu z utrzymaniem szczupłej sylwetki. Nie przepadają za nim i unikają tłustych potraw.

Gorzki test

Wrażliwość na gorzki smak przez wiele lat była wykorzystywana do przeprowadzania osobliwego testu na ojcostwo. Uważano, że jeśli dziecko nie odczuwa gorzkiego podobnie jak domniemany ojciec, pokrewieństwo można wykluczyć. Wrażliwość na ten smak świadczy o kondycji naszych kubków smakowych. Osoby, które odczuwają go słabo, nie grymaszą przy stole, co jednak przekłada się na mniejszą przyjemniość z jedzenia. Prawdziwy smakosz jest wybredny, bo wszędzie, nawet w słodyczach, wyczuje nutkę goryczy (czyli związków zasadowych i wielu soli nieorganicznych, które tworzą gorzki smak).

Słodkie życie

Słodki smak kojarzy nam się przede wszystkim z cukrem. Jednak nie każdy przedstawiciel tej grupy nadaje się do słodzenia potraw. Najlepszym przykładem jest znajdująca się w ziemniakach pozbawiona smaku i zapachu skrobia. Odpowiednie receptory na języku pobudza natomiast sacharoza i to ją wykorzystuje się w przemyśle spożywczym. Już w starożytności otrzymywano ją z trzciny cukrowej, a od 1747 roku produkuje się ją także z buraków cukrowych. Dziś można znaleźć ją niemal w każdym domu.

Słodzić, ale czym?

Osoby dbające o sylwetkę często sięgają po syntetyczne słodziki, takie jak aspartam, sacharyna czy acesulfam K, które praktycznie nie zawierają kalorii. Nie oszukają jednak naszego organizmu, który poinformowany przez receptory o słodkim smaku reaguje wyrzutem insuliny i soków żołądkowych. Jeżeli nie możesz obejść się bez cukru, zamiast dostarczać swojemu organizmowi dawkę chemii, sięgnij po naturalne słodziki:
- miód, który m.in. obniża ciśnienie tętnicze krwi, działa kojąco na nerwy oraz łagodzi ból gardła,
- cukier brzozowy ma działanie antybakteryjne, zwiększa przyswajanie wapnia, co korzystnie wpływa na kondycję kości i zębów,
- stewię, która zmniejsza apetyt na tłuste potrawy i słodycze, także działa bakteriobójczo.

Słone może być zdrowe

Sól to nic innego jak chlorek sodu (NaCl) często wzbogacony jodem. Sól kuchenna jest jedną z najpopularniejszych i wręcz nadużywanych przypraw. Dziennie powinniśmy spożywać jej nie więcej niż 3-6 g. Tymczasem, według raportów WHO, Polacy na tle Europejczyków zdecydowanie przodują w jej użyciu. Sięgamy po nią aż trzy razy częściej, niż powinniśmy.

Sól neutralizuje nieprzyjemny gorzki smak przez co pobudza apetyt, korzystnie działa również na przemianę materii. Naukowcy z USA udowodnili także, że ma działanie antydepresyjne. Z drugiej jednak strony jej nadmiar powoduje zatrzymanie wody w organiźmie, obciążając tym samym nerki. Może też prowadzić do nadciśnienia. Złoty środek? Słone rzeczy najbezpieczniej jeść z umiarem.

A to kwas!

Na hasło "kwaśny" od razu mamy w ustach smak cytryny. Nie bez powodu - to zdecydowanie jeden z najkwaśniejszych owoców dostępny w naszych sklepach. Za tę charakterystyczną cechę odpowiadają różne kombinacje kwasów organicznych i nieorganicznych. Kwaśne potrawy mają bardzo korzystny wpływ na nasze zdrowie, pomagają oczyścić krew i przyśpieszają metabolizm. Kwaśny smak kojarzy się nam z bogactwem witaminy C. Nie zawsze jednak tak jest. Kiszona, tzn. kwaśna kapusta ma blisko o połowę mniej tej witaminy niż jej surowa postać. W przypadku ogórków jest natomiast odwrotnie - po ukiszeniu mają jej więcej.

Ostry jak brzytwa

Wiele osób zdziwi informacja, że nie istnieją receptory odpowiedzialne za odczuwanie smaku pikantnego. Tak naprawdę mylimy go z bólem jamy ustnej, który wywoływany jest głównie przez substancję zwaną kapsaicyną. Znajdziemy ją na przykład w papryczkach chili. Popicie ostrej potrawy wodą nie zlikwiduje uczucia pieczenia, ponieważ substancja ta nie rozpuszcza się w niej. Ratunek przyniesie dopiero łyk alkoholu lub tłustego mleka, które kapsaicynę neutralizują. Odpowiedzią na taki “atak” bólu jest uwolnienie endorfiny, hormonu szczęścia. Dlatego właśnie tak bardzo lubimy pikantne potrawy.

Po co nam smak?

Odczuwanie smaku służy nie tylko przyjemności. Jest nam potrzebne również do przetrwania. Ochota na coś słodkiego to nic innego jak wołanie organizmu o dawkę energii. Jej głównym żródłem są właśnie cukry czyli węglowodany. Dzięki apetytowi na słone pokarmy dostarczamy organizmowi różnych pierwiastków i soli mineralnych. Za zdobywanie białek i amionokwasów odpowiada umami. Gorzki smak ostrzega przed toksynami zawartymi w pokarmach, a kwaśny pozwala uniknąć spożywania niedojrzałych roślin i fermentującej żywności.

[type] => 2 [news_url] => [news_image] => 62 [news_gallery] => 0 [news_input_time] => 1377874300 [news_publication_time] => 1377960200 [news_priority] => 1 [news_priority_end_time] => 1377960200 [highlight] => 0 [status] => 1 [news_ID] => [name] => [value] => [main_ID] => 25 [] => [z] => Array ( [ID] => 108 [news_id] => 47 [fit_id] => 25 [fit_table] => news [order_position] => 3 ) ) )