Skarby z pola
Ludzie od wieków używali ziół przede wszystkim w celach leczniczych, ale także po to, by wydobyć smak potraw i złagodzić ewentualne skutki przejedzenia.
Zioła to samo zdrowie!
Najpopularniejsze w Polsce, takie jak bazylia, majeranek, mięta, oregano, szałwia i tymianek pochodzą z rodziny jasnotowatych (należy do niej ponad 7 tysięcy gatunków reprezentujących 236 rodzajów). Różnią się krajami pochodzenia i smakiem. Warto dodawać je do dań jak najczęściej, ponieważ mają właściwości antybakteryjne i ułatwiają trawienie. Ale przede wszystkim nadają potrawom wyjątkowy smak.Bazylia
Swoją nazwę wzięła najprawdopodobniej od greckiego słowa „basileus”, czyli król. W ten sposób doceniono jej lekko pikantny smak i zapach. Przypusza się, że pochodzi z Afryki, ale już 3000 lat temu hodowana była w Egipcie i Indiach.
Bazylia świetnie komponuje się z warzywami, grzybami, potrawami z ryb, małż, raków, drobiu, cielęciny, baraniny, wołowiny i jajek. Jest podstawą włoskiego sosu pesto. Żeby nie utraciła aromatu nie należy jej gotować, tylko posypać gotową już potrawę.
Majeranek
Choć pochodzi z Azji Mniejszej, uważany jest za typowo polskie zioło. Jego korzenny, delikatnie palący słodko-gorzki aromat świetnie podkreśla smak wielu naszych narodowych specjałów, przede wszystkim dań z dziczyzny oraz drobiu.
Majeranek przyśpiesza spalanie tłuszczu, dlatego warto dodawać go do ciężkich, zawiesistych sosów i zup. Podkreśli smak dań z ziemniaków i roślin strączkowych, jest niezastąpiony w grochówce. Ponieważ źle znosi wysokie temperatury, należy dodawać go pod koniec gotowania.
Mięta
Występuje w ponad 30 odmianach, które różnią się od siebie intensywnością smaku. Znana była już w starożytnych Chinach i Egipcie. Zalecano ją przy migrenach oraz zaburzeniach trawienia. Jako składnik potraw ceniona jest ze względu na swój silnie orzeźwiający, pikantny smak.
Najpopularniejsze w Polsce odmiany mięty to pieprzowa, intensywna i ostra, oraz zielona, delikatna i łagodna w smaku.
Najczęściej dodawana jest do kompotów, koktajli i deserów owocowych. Świetnie sprawdza się też jako dodatek do zup (na bazie fasoli, grochu lub soczewicy), cielęciny, jagnięciny, baraniny i raków.
Oregano
Znane w starożytności, na wieki popadło w zapomnienie. W drugiej połowie XX wieku na nowo odkryli je Włosi i to właśnie dzięki nim oregano powróciło na światowe stoły. Ta pochodząca z Turcji roślina ma charakterystyczny niezwykle silny, a zarazem przyjemny zapach oraz lekko gorzkawy smak.
Oregano to przede wszystkim świetny towarzysz wielu warzyw, m.in. pomidora, cukini, bakłażana i papryki. Jest niezastąpione w kuchni włoskiej, greckiej i meksykańskiej, gdzie dodaje się je do sałatek, ryb i mięs z grilla oraz potraw z fasoli. Dobrze znosi wysokie temperatury, suszone oregano można długo gotować razem z potrawą.
Szałwia
Szałwia znaczy zdrowie, a jej nazwa wzięła się najprawdopodobniej od łacińskiego słowa „salvare”. Jest znana od 8000 lat, pochodzi z rejonów basenu Morza Śródziemnomorskiego i Azji Mniejszej. W VIII i IX pito ją zamiast herbaty i używano do wędzenia produktów.Jej charakterystyczny korzenno-cierpki smak doda wyrazistości potrawom z czerwonego mięsa, dziczyzny, drobiu i ryb. W kuchni śródziemnomorskiej dodawana jest do sałatek, past i chleba (np. focaccia). Można gotować ją razem z daniem lub świeżą wykorzystać jako dekorację.
Tymianek
Jego ostry, lekko gorzki smak ceniono już w starożytności. Znajduje szerokie zastosowanie w kuchni śródziemnomorskiej, gdzie chętnie dodawany jest do potraw mięsnych, głównie z baraniny, dziczyzny, królika i drobiu oraz do pasztetów, zup i kiełbas.
Tymianek wzbogaci także dania z grzybów, ziemniaków i roślin strączkowych. Dobrze łączy się z kozim serem oraz świeżymi i grillowanymi warzywami. Suszony jest bardziej aromatyczny niż świeży, można go gotować razem z potrawą.
Co nowego?
Na polskich stołach coraz częściej goszczą też inne egzotyczne zioła o swojskich nazwach.
Czarnuszka siewna
Pochodzi z Azji, dziś uprawiana jest głównie w Indiach, Turcji i Egipcie. W Europie była popularna i hodowana do końca XVII wieku, potem popadła w zapomnienie. Na fali zainteresowania kuchnią azjatycką wraca do łask. Stosuje się ją głównie jako przyprawę wypieku do chleba.
Cząber
Pochodzi ze wschodnich obszarów Morza Śródziemnego. Posiada charakterystyczny, intensywny zapach oraz korzenny, lekko gorzkawy smak. Polecany jest jako dodatek do potraw z roślin strączkowych, kapusty i zup jarzynowych. Z powodzeniem można dodać go do sałatki lub mizerii.
Estragon
Lubi klimat umiarkowany i śródziemnomorski. Charakteryzuje się specyficznym słodkawym zapachem i korzenno-ziołowym smakiem. Jest świetnym uzupełnieniem dań z białego mięsa, twarogu, różnego rodzaju farszów, masła ziołowego i świeżych sałatek. Ceniony jest jako składnik kiszonek warzywnych, zwłaszcza ogórków, ponieważ poprawia ich smak oraz wpływa na ich jędrność i trwałość.
Kolendra
Uprawiana na całym świecie, pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego. Specyficzny słodko- piekący smak idealnie komponuje się z daniami mięsnymi, zwłaszcza z jagnięciny, indyka i wieprzowiny. Warto dodać ją do zupy na bazie marchwii, soczewicy lub fasoli. Stosuje się ją również do pieczywa i pierników. Suszone owoce są ważnym składnikiem wielu mieszanek z przyprawami m.in. curry.
Lubczyk
Znany już w starożytności, gdzie cenino jego specyficzny, podobny do selera zapach i smak. Współczesnym kojarzy się z popularną przyprawą “maggi”. Od wieków uważany jest za afrodyzjak. Jego polska nazwa pochodzi od słowa “lubić”, które dawniej znaczyło dokładnie to samo co “kochać”. Trudno o bardziej bezpośrednią reklamę tego zioła, które z powodzeniem można dodawać do wielu potraw zamiast soli.
Rozmaryn
Uprawiany jest głównie w rejonie Morza Śródziemnego. Jest bardzo aromatyczny, ma silnie korzenny, palący oraz nieco gorzki smak. Powszechnie używa się go do potraw mięsnych, szczególnie z wieprzowiny, baraniny, jagnięciny, drobiu oraz dziczyzny. Świetnie podkreśla smak pieczonych ziemniaków i zup jarzynowych. W kuchni francuskiej jest często dodawany do grzybów i ciemnych sosów.