Smak na talerzu: odrobina słodyczy
Słodki może być nie tylko deser… Szczypta odpowiedniej przyprawy pomoże nam poznać zupełnie nowe oblicze wielu dań.
Na widok czekolady robisz się głodny? Dzieje się tak dlatego, że wystarczy zobaczyć albo poczuć zapach czegoś słodkiego, żeby organizm wysłał do mózgu impuls “chcę jeść”. Dodanie do mięsa, zupy czy warzyw odrobiny przyprawy na co dzień zarezerwowanej do deseru pomoże pobudzić apetyt i urozmaici smak wielu dań.
Anyż
Intensywny słodko-korzenny, lekko owocowy smak to znak rozpoznawczy anyżu. Jest jedną z najstarszych przypraw na świcie, znany jest od 3500 lat i wykorzystywany był w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. W Polsce jest głównie składnikiem deserów. Można go także dodawać do chleba, potraw z warzyw, dań z ryb i owoców morza.
Cynamon
Za najbardziej szlachetną odmianę uważany jest cynamon cejloński, który pochodzi ze Sri Lanki. Znany był już 2700 lat przed Chrystusem, co czyni go jedną z najstarszych przypraw. Ma mocny, korzenno-słodki i piekący smak. W Polsce jest składnikiem każdego piernika i szarlotki, w kuchni azjatyckiej chętnie przyprawia się nim mięso, ryż i kaszę kuskus.
Gałka muszkatołowa
4000 lat wstecz sięga też historia muszkatołowca. W dawnych czasach kilogram gałki muszkatołowej wart był tyle, co jedna krowa. Przyprawa ma ostry, korzenny, słodko-gorzki smak i intensywny aromat. Dodaje pikanterii ciastom, kompotom i sałatkom owocowym. Spotkać ją można również w pasztetach i kiełbasach, a także w potrawach z ziemniaków.
Goździki
Pochodzą z indonezyjskich wysp Moluka, gdzie drzewo goździkowca jest uprawiane od 2000 lat. Nazwę zawdzięczają swojemu charakterystycznemu kształtowi. Goździki mają bardzo mocny smak, słodko-palący, lekko gorzki, który niewiele traci na intensywności podczas gotowania. Oprócz ciast, rozgrzewających napojów i kompotów dodaje się je do dziczyzny, potraw z ryżu, białej i czerwonej kapusty.
Imbir
O imbirze, jako jednej z przyjemności raju, wspomina Koran. Uprawiany w Indiach od ponad 3000 lat dzięki arabskim handlarzom zyskał popularność także w starożytnej Grecji i Rzymie. W zależności od kraju pochodzenia jego smak nieco się różni - od piekąco-ostrego po aromatyczny, korzenny, delikatnie gorzki z orzeźwiającą, cytrynową nutą. Dodawany jest do ciast, marmolad, ciepłych i zimnych napojów, marynowany jest niezbędnym elementem sushi.
Kakao
Początkowo z nasion owoców kakaowca sporządzano wytrawny napój, który w niczym nie przypominał uwielbianego przez dzieci słodkiego napitku. Miał on zapewniać wojownikom siłę niezbędną do starcia z wrogiem. W Europie gorzki napój się nie przyjął i zaczęto go dosładzać. Wielbiciele goryczy mogą jednak na jego bazie skomponować wyśmienity sos do mięsa lub warzyw.
Kardamon
Jest jedną z najstarszych przypraw uprawianą od około 5000 lat. Pochodzi z południowych Indii i Sri Lanki. Ma lekko palący, korzenno-cytrynowy smak, który pasuje zarówno do deserów, jak i potraw z ryżu, warzyw lub mięsa. W zimie warto wypić kubek herbaty lub kawy z kardamonem - taki napój szybko nas rozgrzeje.
Szafran
Najdroższa i jedna z najstarszych przypraw na świecie. Pochodzi najprawdopodobniej z rejonu Krety, gdzie hodowany jest od około 5000 lat. Swoją nazwę wziął od arabskiego słowa „az-za’fran”, które oznacza bycie żółtym. Ma korzenno-kwiatowy, gorzko-piżmowy i ostro-miodowy smak. Szafran dodawany jest to deserów (szwedzkie ciasto Lussekatter, włoska panna cotta) oraz potraw z ryżu, ryb i owoców morza.
Wanilia
Nazywana królową przypraw, pochodząca z Meksyku i Gwatemalii jest drugą po szafranie najcenniejszą przyprawą na świecie. Charakteryzuje się słodkim, lekko korzennym smakiem. Pasuje do każdego ciasta, kremu, lodów i innych deserów. Można dodać ją także do potraw z drobiu, ryb lub owoców morza.
Cukier
Według hasła wymyślonego przed ponad 80 laty przez Melchiora Wańkowicza “cukier krzepi”. Ponieważ także tuczy, nie dostarczając przy tym żadnych witamin i minerałów, warto pomyśleć nad zastąpieniem go czymś zdrowszym, np. miodem lub stewią.